Benefity – cz. I. Czy faktycznie stanowią korzyść dla pracowników?

Abonamentowa opieka medyczna, ubezpieczenie grupowe, karnety sportowe / karta Multisport… To coraz częściej norma w oferowanych pracownikom benefitach – i to nie tylko w sektorze dużych przedsiębiorstw. Benefity to bezgotówkowe pozapłacowe dodatki do pensji. Zazwyczaj finansowane są przez pracodawcę, choć popularnym rozwiązaniem jest także współfinansowanie przez pracownika. Świadczenia, które mają uatrakcyjnić ofertę pracy w danej firmie… Czy naprawdę motywują pracowników?

Benefity pracownicze – co należy o nich wiedzieć?

Niestety w dzisiejszych trudnych czasach znaczną część pracowników interesuje tylko to, jakie wynagrodzenie wpłynie na rachunek bankowy. Dlatego w dzisiejszej publikacji przyjrzymy się, w jaki sposób powinny być rozliczane benefity w wynagrodzeniu pracowników i czy takie dodatkowe świadczenie może wpłynąć znacząco na wypłatę. Nie każdy bowiem wie, że otrzymywanie przez pracownika od pracodawcy tzw. świadczeń nieodpłatnych nie oznacza, że korzystanie z nich zawsze jest dla pracownika bezkosztowe.

Różnice w zakresie rozliczeń podatkowo-składkowych zależą od źródła finansowania konkretnych bonusów i warunków ich dystrybuowania – dzielenia.

Opodatkowanie benefitów

Zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności:

  • wynagrodzenia zasadnicze,
  • wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
  • różnego rodzaju dodatki,
  • nagrody,
  • ekwiwalenty za niewykorzystany urlop
  • i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona,

a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. 

Tak więc świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika stanowią przychód ze stosunku pracy i podlegają co do zasady opodatkowaniu, jeżeli ma charakter nieodpłatny albo częściowo odpłatny, przy czym korzystanie z tych świadczeń przez pracownika musi być w pełni dobrowolne.

Zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne

Zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 20 ust. 1 Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego.

Jak mówi §2 ust. 1 pkt 26 wspomnianego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Zatem, aby określona korzyść materialna mogła podlegać zwolnieniu z oskładkowania, musi:

  • wynikać z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,
  • przybierać formę niepieniężną,
  • być współfinansowana przez zatrudnionych (choćby symboliczna odpłatność).

Wszystkie wymienione warunki muszą zostać spełnione łącznie.

Przykład

Pracodawca finansuje w całości ze środków obrotowych pracownikowi kartę benefitową na zajęcia sportowe. Świadczenie to należy uznać za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podlega również w całości oskładkowaniu w ramach ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Dlaczego? Ponieważ przepisy rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a w szczególności § 2 ust. 1 pkt 26, nie przewidują wyłączenia go z podstawy wymiaru składek.

SPOSÓB FINANSOWANIAWSPOŁFINANSOWANIEUWAGIPODATEKZUS
Środki obrotowe firmytakDofinansowanie wynika z układów zbiorowych, regulaminów wynagradzania,takbrak
Środki obrotowe firmynietaktak
100 % pracowniknie –brakbrak
Środki obrotowetakBrak regulaminówtaktak
Finansowanie ze środków obrotowych lub 100% przez pracownika.

BENEFITSPOSÓB FINANSOWANIAWSPOŁFINANSOWANIEUWAGIPODATEKZUS
BenefitZFŚSTakWolna od podatku dochodowego od osób fizycznych jest jego wartość do kwoty 1000 zł*Brak/ podatek ponad limitbrak
Ubezpieczenie grupoweNie można finansować z ZFŚSNie można finansować z ZFŚSNie można finansować z ZFŚSNie można finansować z ZFŚSNie można finansować z ZFŚS
Finansowanie z ZFŚS.

* W czasie epidemii jak i zagrożenia epidemicznego zwolnienie z pdof dla pracowniczych świadczeń pozapłacowych, wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof. uległo podwyższeniu do 2.000 zł rocznego limitu tego zwolnienia. Podwyższone limity wskazanego zwolnienia będą obowiązywały do 31 grudnia 2023 r. Z dniem 1 stycznia 2024 r. zaczną obowiązywać przedpandemiczne limity, czyli: 1.000 zł rocznie zarówno dla świadczeń objętych zwolnieniem z pdof w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof.

Należy pamiętać, aby przyznając konkretne świadczenia z ZFŚS:

  • było ono przewidziane w regulaminie gospodarowania ZFŚS,
  • odbywało się z uwzględnieniem tzw. kryterium socjalnego, czyli powzięciu pod uwagę sytuacji życiowej, materialnej i rodzinnej osoby uprawnionej.

Obowiązek tworzenia funduszu socjalnego mają pracodawcy, którzy 1 stycznia 2022 r. zatrudniają co najmniej 50 osób.

Przestrzeganie powyższych reguł zezwala, aby świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na działalność socjalną:

  • zwolnić w całości z ZUS (na mocy § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia składkowego) – zwolnienie to dotyczy zarówno pracowników jak i zleceniobiorców,
  • do kwoty 1000 zł w danym roku wyłączyć z podstawy podatku dochodowego od osób fizycznych w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT (należy zliczać tu wszystkie świadczenia z ZFŚS przyznane pracownikowi w danym roku). Ewentualna nadwyżka ponad ww. limit podlega opodatkowaniu. Przepis ten odnosi się tylko do pracowników i nie obejmuje bonów, talonów i innych znaków, uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi.

W drugiej części artykułu opowiemy m.in. o świadczeniach przyznawanych studentom na zleceniu.

Potrzebujesz wsparcie w zakresie kadr? Nasz zespół kadrowy chętnie Ci pomoże!