Abonamentowa opieka medyczna, ubezpieczenie grupowe, karnety sportowe / karta Multisport… To coraz częściej norma w oferowanych pracownikom benefitach – i to nie tylko w sektorze dużych przedsiębiorstw. Benefity to bezgotówkowe pozapłacowe dodatki do pensji. Zazwyczaj finansowane są przez pracodawcę, choć popularnym rozwiązaniem jest także współfinansowanie przez pracownika. Świadczenia, które mają uatrakcyjnić ofertę pracy w danej firmie… Czy naprawdę motywują pracowników?
Benefity pracownicze – co należy o nich wiedzieć?
Niestety w dzisiejszych trudnych czasach znaczną część pracowników interesuje tylko to, jakie wynagrodzenie wpłynie na rachunek bankowy. Dlatego w dzisiejszej publikacji przyjrzymy się, w jaki sposób powinny być rozliczane benefity w wynagrodzeniu pracowników i czy takie dodatkowe świadczenie może wpłynąć znacząco na wypłatę. Nie każdy bowiem wie, że otrzymywanie przez pracownika od pracodawcy tzw. świadczeń nieodpłatnych nie oznacza, że korzystanie z nich zawsze jest dla pracownika bezkosztowe.
Różnice w zakresie rozliczeń podatkowo-składkowych zależą od źródła finansowania konkretnych bonusów i warunków ich dystrybuowania – dzielenia.
Opodatkowanie benefitów
Zgodnie z art. 12 ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności:
- wynagrodzenia zasadnicze,
- wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
- różnego rodzaju dodatki,
- nagrody,
- ekwiwalenty za niewykorzystany urlop
- i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona,
a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Tak więc świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika stanowią przychód ze stosunku pracy i podlegają co do zasady opodatkowaniu, jeżeli ma charakter nieodpłatny albo częściowo odpłatny, przy czym korzystanie z tych świadczeń przez pracownika musi być w pełni dobrowolne.
Zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne
Zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 20 ust. 1 Ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego.
Jak mówi §2 ust. 1 pkt 26 wspomnianego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Zatem, aby określona korzyść materialna mogła podlegać zwolnieniu z oskładkowania, musi:
- wynikać z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,
- przybierać formę niepieniężną,
- być współfinansowana przez zatrudnionych (choćby symboliczna odpłatność).
Wszystkie wymienione warunki muszą zostać spełnione łącznie.
Przykład
Pracodawca finansuje w całości ze środków obrotowych pracownikowi kartę benefitową na zajęcia sportowe. Świadczenie to należy uznać za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podlega również w całości oskładkowaniu w ramach ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Dlaczego? Ponieważ przepisy rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a w szczególności § 2 ust. 1 pkt 26, nie przewidują wyłączenia go z podstawy wymiaru składek.
| SPOSÓB FINANSOWANIA | WSPOŁFINANSOWANIE | UWAGI | PODATEK | ZUS |
| Środki obrotowe firmy | tak | Dofinansowanie wynika z układów zbiorowych, regulaminów wynagradzania, | tak | brak |
| Środki obrotowe firmy | nie | – | tak | tak |
| 100 % pracownik | nie | – | brak | brak |
| Środki obrotowe | tak | Brak regulaminów | tak | tak |
| BENEFIT | SPOSÓB FINANSOWANIA | WSPOŁFINANSOWANIE | UWAGI | PODATEK | ZUS |
| Benefit | ZFŚS | Tak | Wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych jest jego wartość do kwoty 1000 zł* | Brak/ podatek ponad limit | brak |
| Ubezpieczenie grupowe | Nie można finansować z ZFŚS | Nie można finansować z ZFŚS | Nie można finansować z ZFŚS | Nie można finansować z ZFŚS | Nie można finansować z ZFŚS |
* W czasie epidemii jak i zagrożenia epidemicznego zwolnienie z pdof dla pracowniczych świadczeń pozapłacowych, wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof. uległo podwyższeniu do 2.000 zł rocznego limitu tego zwolnienia. Podwyższone limity wskazanego zwolnienia będą obowiązywały do 31 grudnia 2023 r. Z dniem 1 stycznia 2024 r. zaczną obowiązywać przedpandemiczne limity, czyli: 1.000 zł rocznie zarówno dla świadczeń objętych zwolnieniem z pdof w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof.
Należy pamiętać, aby przyznając konkretne świadczenia z ZFŚS:
- było ono przewidziane w regulaminie gospodarowania ZFŚS,
- odbywało się z uwzględnieniem tzw. kryterium socjalnego, czyli powzięciu pod uwagę sytuacji życiowej, materialnej i rodzinnej osoby uprawnionej.
Obowiązek tworzenia funduszu socjalnego mają pracodawcy, którzy 1 stycznia 2022 r. zatrudniają co najmniej 50 osób.
Przestrzeganie powyższych reguł zezwala, aby świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na działalność socjalną:
- zwolnić w całości z ZUS (na mocy § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia składkowego) – zwolnienie to dotyczy zarówno pracowników jak i zleceniobiorców,
- do kwoty 1000 zł w danym roku wyłączyć z podstawy podatku dochodowego od osób fizycznych w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT (należy zliczać tu wszystkie świadczenia z ZFŚS przyznane pracownikowi w danym roku). Ewentualna nadwyżka ponad ww. limit podlega opodatkowaniu. Przepis ten odnosi się tylko do pracowników i nie obejmuje bonów, talonów i innych znaków, uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi.
W drugiej części artykułu opowiemy m.in. o świadczeniach przyznawanych studentom na zleceniu.
Potrzebujesz wsparcie w zakresie kadr? Nasz zespół kadrowy chętnie Ci pomoże!