Najistotniejsze wyroki w sprawach podatkowych 2022 – cz. 2

Zapraszamy na drugą część subiektywnego przeglądu najważniejszych wyroków w sprawach podatkowych w 2022 roku! Przeczytaj też część 1.

Nr 3. Sieci gazowe i elektryczne to jednak budowle

NSA w uchwale z 10 października 2022 r. (sygn. akt III FPS 2/22) rozstrzygnął, co z podatkiem od nieruchomości od sieci gazowych. W grę wchodzą duże pieniądze, bo elementy sieci gazowych mają dużą wartość, a podatek od budowli liczy się właśnie od wartości. (Inaczej niż w przypadku budynków – gdzie podatek liczy się od powierzchni użytkowej). Uzasadnienie pisemne tej uchwały zostało opublikowane tuż przed końcem zeszłego roku.

Uchwała NSA jest niewątpliwie jednym z najistotniejszych rozstrzygnięć w zakresie podatku od nieruchomości w 2022 r. NSA uznał bowiem, że dla objęcia podatkiem od nieruchomości stacji, punktów redukcyjnych, redukcyjno-pomiarowych i pomiarowych, decydujące jest istnienie związku techniczno-użytkowego pomiędzy tymi obiektami a gazociągiem. To przesądza o opodatkowaniu tych obiektów jako budowli lub ich części (a więc od wartości). Uchwała jest niekorzystna dla podatników i wpłynie zapewne na rozszerzenie zakresu opodatkowania infrastruktury sieciowej (nie tylko gazowej).

Ma ona jednak znaczenie wyłącznie w stanie prawnym obowiązującym do 27 czerwca 2015 r. To oznacza, że uchwała ma znaczenie dla trwających już sporów o opodatkowanie elementów sieci gazowych. Jak podkreśla sam NSA, uchwała nie przesądza więc kwestii dotyczącej opodatkowania infrastruktury przesyłowej w stanie prawnym obowiązującym obecnie (od 28 czerwca 2015 r.).

Organy podatkowe mogą jednak próbować powoływać się na uchwałę, dążąc do opodatkowania nie tylko sieci, ale również urządzeń technicznych związanych z taką siecią przesyłową. Z uwagi jednak na obowiązującą od połowy 2015 r. definicję obiektu budowlanego, takie podejście byłoby jednak nieuprawnione. NSA niejednokrotnie jednak zaskakiwał już podatników, więc warto śledzić bieżące orzecznictwo sądów w sprawie opodatkowania elementów sieci przesyłowych.

Nr 4. Wystające belki mogą obniżyć podatek od nieruchomości

Ciekawe, ale i kontrowersyjne orzeczenie w sprawie opodatkowania podatkiem nieruchomości wydał NSA 24 maja 2022 r. (sygn. akt. III FSK 590/21).

Dotyczyło ono:

  • hal,
  • garaży,
  • poddaszy
  • i innych podobnych pomieszczeń,

w których są belki stropowe lub inne trwałe elementy konstrukcyjne, wystające z sufitu lub podłogi.

Chodzi o to, jak mierzyć wysokość pomieszczeń w budynkach. Czy od podłogi do najwyższego punktu na suficie, czy też do najniższego punktu na suficie – np. belki stropowej? NSA orzekał przez lata, że wysokość trzeba liczyć do najwyższego punktu, a więc z pominięciem belki. 24 maja 2022 r. orzekł inaczej, a więc że wysokość należy liczyć do wysokości belki. Ma to zasadnicze znaczenie dla wysokości podatku, zwłaszcza w garażach, halach czy na poddaszach, gdzie mogą pojawić się właśnie belki stropowe.

Zgodnie bowiem z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych, jeśli pomieszczenie ma wysokość od 1,40 m do 2,20 m, to opodatkowana jest tylko połowa powierzchni użytkowej. Jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m – w ogóle nie ma podatku (powierzchnię tę pomija się). Belki stopowe i inne wystające elementy – zarówno z sufitu, jak i podłogi – mogą mieć więc znaczenie. Wyrok jest kontrowersyjny, bo część ekspertów się z nim nie zgadza.

Trzeba więc poczekać na kolejne orzeczenia NSA w sprawie opodatkowania hal, garaży czy poddaszy. Jeśli jednak stanowisko z wyroku z maja zeszłego by się utrwaliło, oznaczałoby to spore oszczędności podatkowe dla właścicieli wielu nieruchomości.

Nr 5. Klienci banku nie mogli rozliczyć strat

Osoba, która kupiła obligacje przymusowo zrestrukturyzowanego banku nie może rozliczyć tej straty podatkowo. Tak orzekł NSA w wyroku z 14 września 2022 r. (sygn. akt II FSK 402/22). Innymi słowy, straty z obligacji nie mogą rozliczyć np. z zyskiem z akcji. Sprawa dotyczyła klienta Idea Banku, który przeszedł przymusową restrukturyzację. Osoby, które miały obligacje tego banku, straciły więc pieniądze. Restrukturyzacja nie objęła bowiem obligacji. Tak samo było z akcjami.

W podobnej sytuacji znaleźli się klienci przymusowo zrestrukturyzowanego w 2022 r. Getin Banku. Ich obligacje i akcje zostały umorzone, co oznacza, że ich posiadacze stracili wszystkie pieniądze wyłożone na zakup papierów wartościowych. Same obligacje były warte 2 mld zł. Można się spodziewać, że również właściciele umorzonych przymusowo obligacji i akcji Getin Banku nie będą mogli tej straty odjąć od innych zysków kapitałowych. Co oznacza dla nich podwójną stratę.

Kolejna część naszego przeglądu już wkrótce na naszym blogu!